Senegal, Batı Afrika’nın stratejik kapılarından biri olarak hem bölgesel hem de küresel ticaret açısından giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Jeopolitik konumu, artan altyapı yatırımları ve enerji sektöründeki yeni keşifler sayesinde Senegal, yabancı yatırımcılar için cazip fırsatlar sunan yükselen bir pazar haline gelmiştir. Bu yazımızda Senegal’in güncel ekonomik yapısı, öne çıkan sektörleri ve Türkiye ile ticari ilişkiler bağlamında yatırım potansiyellerini detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Genel Ekonomik Yapı ve Sektörel Dağılım
Senegal ekonomisi uzun yıllardır tarım ve hizmet sektörlerine dayanmaktadır. 2024 yılı itibarıyla hizmet sektörü GSYİH’nın %58’ini oluştururken, sanayi %24, tarım ise %18 seviyesindedir. Tarım sektörü, istihdamın yaklaşık %70’ini sağlamaya devam ederek ülke ekonomisinin omurgası olmayı sürdürmektedir.
Ülkenin başlıca ihracat kalemleri arasında ham altın, petrol yağları, dondurulmuş balık, çimento ve fosforik asit yer almaktadır. İthalatta ise ham petrol, pirinç, ilaç, otomobil ve buğday öne çıkmaktadır. 2024 yılında toplam ihracat 13,3 milyar dolar olarak gerçekleşmiş, bunun %21’i tarım ve işlenmiş tarım ürünlerinden sağlanmıştır.
Senegal’in ekonomik yapısı, iklim koşullarına ve uluslararası emtia fiyatlarındaki dalgalanmalara karşı hassas olsa da, enerji projeleri ve altyapı yatırımlarıyla bu kırılganlığı azaltmaya çalışmaktadır.
Pazar Giriş ve İş Yapma Ortamı
Senegal hükümeti, yabancı yatırımcılara açık bir politika izlemektedir. Yatırım mevzuatı, yerli ve yabancı şirketlere eşit haklar tanımakta ve çoğu sektörde yabancı ortaklık konusunda herhangi bir kısıtlama getirmemektedir.
Batı Afrika’da doğrudan yabancı yatırım (FDI) için cazip bir merkez haline gelen Senegal’de, 2020-2022 yılları arasında FDI girişleri %40 artarak 2,58 milyar dolara ulaşmıştır. Bu yatırımlar en çok altyapı, enerji, tarım ve sağlık sektörlerinde yoğunlaşmaktadır.
Senegal’in en büyük ticari ortağı Fransa’dır. Fransız yatırımları telekomünikasyon, gıda, bankacılık ve turizm gibi alanlarda güçlüdür. Son yıllarda Çin, Körfez ülkeleri ve Fas’tan gelen yatırımların da hızla arttığı görülmektedir. Pazarın büyük kısmı başkent Dakar’da yoğunlaşmakta olup, yabancı şirketlerin giriş stratejilerinde Dakar merkezli yapılanma önem taşımaktadır.
Yatırım Potansiyeli Taşıyan Sektörler
Enerji ve Madencilik
Senegal, fosfat rezervleriyle dünyada ilk 10 ülke arasında yer almaktadır. Ayrıca demir, altın, bakır ve krom gibi zengin maden yatakları da yabancı yatırımcıların ilgisini çekmektedir. Manganez, lityum ve bakır gibi kritik minerallere yönelik talep giderek artmaktadır.
Enerji alanında ise 2024 Haziran ayında gerçekleştirilen ilk petrol ihracatı, ülke için tarihi bir dönüm noktası olmuştur. Yeni doğalgaz keşifleri, sanayi gelişimine büyük katkı sağlayacak potansiyele sahiptir. Aynı zamanda, güneş ve hidroelektrik enerji projeleri ile temiz enerji yatırımlarında da fırsatlar mevcuttur.
Altyapı ve İnşaat
Senegal, bölgesel bir lojistik ve ulaştırma merkezi olma hedefiyle dev altyapı projeleri yürütmektedir. Yeni otoyol ağları, liman yatırımları ve havaalanı genişletme projeleri, ülkenin ticaret kapasitesini artırmaktadır. Türk firmalarının Dakar’da hayata geçirdiği havalimanı projesi, uluslararası iş birliklerinin önemli bir örneğidir.
Tarım ve Gıda
Yer fıstığı, pirinç, mısır ve darı üretimi Senegal tarımının temelini oluşturmaktadır. Balıkçılık da ülkenin önemli gelir kaynakları arasındadır. Ancak, soğuk hava depolarının yetersizliği nedeniyle yüksek oranda ürün kaybı yaşanmaktadır. Bu da depolama, lojistik ve gıda işleme alanında yatırım fırsatları yaratmaktadır.
Turizm
Turizm sektörü, Senegal’in en önemli döviz kazandıran sektörlerinden biridir. Başkent Dakar, Thiès ve Ziguinchor, turizmin en canlı bölgeleridir. Hükümetin “Destination Senegal” programı ile plaj restorasyonu ve kıyı koruma projeleri, sektöre ivme kazandırmaktadır. Goree Adası, Saint-Louis ve Niokolo-Koba Ulusal Parkı gibi UNESCO mirasları, Senegal’in turizm potansiyelini artırmaktadır.
Türkiye ile Ticari İlişkiler
Türkiye ile Senegal arasındaki ticaret hacmi son yıllarda yükselen bir ivme göstermektedir. 2018 yılında ikili ticaret hacmi 292 milyon dolar seviyesindeydi. Türkiye’den Senegal’e demir-çelik, hububat, un, süt ürünleri ve tekstil ihraç edilirken; Senegal’den metal cevherleri, yağlı tohumlar ve gıda sanayi yan ürünleri ithal edilmektedir.
Türk müteahhitlik firmalarının ülkedeki altyapı projelerinde aktif rol alması, ikili ilişkileri daha da derinleştirmektedir. Senegal, Türk yatırımcıları için hem Batı Afrika pazarına giriş kapısı hem de uzun vadeli ticaret ortağı olarak stratejik bir önem taşımaktadır.
Senegal, siyasi istikrarı, genç nüfusu, doğal kaynakları ve yatırım dostu politikalarıyla Batı Afrika’nın yükselen ekonomilerinden biri olarak öne çıkmaktadır. Enerji, madencilik, altyapı, tarım ve turizm sektörleri yabancı yatırımcılar için büyük fırsatlar barındırmaktadır. Türkiye ile Senegal arasındaki ticaretin giderek artması, iki ülke arasındaki iş birliğini daha da güçlendirecek ve yeni ticaret kanalları açacaktır.
Senegal pazarına girmek isteyen şirketler için doğru lojistik çözümler, güvenilir iş ortaklıkları ve yerel dinamiklere uyum sağlama stratejileri büyük önem taşımaktadır. CargoPlan olarak, Türkiye’den Senegal’e kapıdan kapıya güvenilir taşımacılık hizmetlerimizle işletmelere bu süreçte en uygun çözümleri sunmaya devam ediyoruz.