Deniz taşımacılığı, küresel ticaretin en yaygın kullanılan lojistik yöntemlerinden biridir. Ancak, konşimento, navlun, liman işlemleri, konteyner türleri ve teslimat şekilleri gibi birçok teknik terim içermektedir. Bu terimlerin bilinmesi, uluslararası taşımacılık süreçlerini daha verimli yönetmenizi sağlar. İşte deniz taşımacılığına özel en önemli terimler ve anlamları.
1. Konşimento (Bill of Lading – B/L) ve Diğer Taşıma Belgeleri
- Bill of Lading (B/L) – Konşimento:
Taşıma sürecinin en önemli belgesidir. Malların taşıyıcı tarafından kabul edildiğini ve belirlenen varış noktasında alıcıya teslim edileceğini gösterir.- Master Bill of Lading (MBL): Ana taşıyıcı tarafından düzenlenir.
- House Bill of Lading (HBL): Freight forwarder (taşıma komisyoncusu) tarafından düzenlenen taşıma belgesidir.
- Seaway Bill: Konşimento yerine geçen ve hızlı teslimat için kullanılan taşıma belgesi.
- Manifest – Yük Manifestosu:
Gemiye yüklenen tüm malların ve konteynerlerin detaylarını içeren resmi belgedir. - Delivery Order (DO) – Teslim Emri:
Konteynerin varış noktasında teslim alınmasını sağlayan belgedir.
2. Konteyner Türleri ve Yükleme Terimleri
- FCL (Full Container Load) – Tam Konteyner Yükü:
Bir göndericinin, bir konteynerin tamamını yüklemesi durumudur. - LCL (Less than Container Load) – Parsiyel Yükleme:
Aynı konteyner içerisinde birden fazla farklı göndericinin yüklerinin taşınmasıdır. - Reefer Container – Soğutmalı Konteyner:
Sıcaklık kontrollü yükler için kullanılan özel konteyner türüdür. - Flat Rack Container – Açık Konteyner:
Büyük ve ağır yükler için tasarlanmış, yan panelleri olmayan konteyner türüdür. - Open Top Container – Üstü Açık Konteyner:
Üstten yükleme gerektiren büyük hacimli kargolar için kullanılan konteyner türü. - Break Bulk – Parça Yük:
Konteyner içine sığmayan büyük yüklerin dökme olarak taşınmasıdır.
3. Liman ve Nakliye Terimleri
- ETA (Estimated Time of Arrival) – Tahmini Varış Zamanı:
Geminin limana varmasının öngörülen tarih ve saatidir. - ETD (Estimated Time of Departure) – Tahmini Kalkış Zamanı:
Geminin kalkış tarih ve saatidir. - Port of Loading (POL) – Yükleme Limanı:
Kargonun gemiye yüklendiği limandır. - Port of Discharge (POD) – Boşaltma Limanı:
Kargonun varış noktasında indirildiği limandır. - Transshipment – Aktarma:
Kargonun, bir gemiden başka bir gemiye aktarılarak nihai varış noktasına taşınmasıdır. - Demurrage – Gecikme Ücreti:
Konteynerin belirlenen süreden daha uzun süre limanda kalması durumunda alınan ceza ücretidir. - Detention – Gecikme Cezası:
Konteynerin liman dışında belirlenen süreden daha uzun süre tutulması durumunda uygulanan ceza.
4. Navlun ve Ödeme Terimleri
- Freight – Navlun Ücreti:
Kargonun deniz yolu ile taşınması için ödenen taşıma bedelidir. - Prepaid Freight – Peşin Ödenmiş Navlun:
Gönderici tarafından taşıma ücretinin yükleme öncesinde ödendiğini belirtir. - Collect Freight – Alıcı Ödemeli Navlun:
Taşıma ücretinin varış noktasında alıcı tarafından ödeneceğini gösterir. - Freight Forwarder – Taşıma Komisyoncusu:
Lojistik süreçleri yöneten ve deniz taşımacılığını organize eden şirket veya acente.
5. Teslim Şekilleri (Incoterms)
- FOB (Free on Board) – Gemide Teslim:
Satıcı, yükü belirlenen limana getirerek gemiye yükler. Taşıma masrafları ve risk alıcıya aittir. - CIF (Cost, Insurance, and Freight) – Maliyet, Sigorta ve Navlun:
Satıcı, taşıma ve sigorta masraflarını öder ancak risk, gemiye yüklendiği anda alıcıya geçer. - DAP (Delivered at Place) – Belirlenen Noktada Teslim:
Satıcı, kargonun hedef noktaya kadar tüm taşıma masraflarını öder, ancak gümrük işlemleri alıcıya aittir. - DDP (Delivered Duty Paid) – Gümrük Vergileri Ödenmiş Teslim:
Satıcı, tüm vergiler ve taşıma masrafları dahil olmak üzere kargoyu alıcının kapısına kadar teslim eder.
6. Sigorta ve Güvenlik Terimleri
- Cargo Insurance – Kargo Sigortası:
Deniz taşımacılığı sırasında kargonun zarar görmesi halinde mali kayıpları karşılayan sigorta poliçesidir. - General Average – Ortak Avarya:
Geminin veya yükün tehlike durumunda bir kısmının feda edilmesi halinde, zararın tüm taşıma sahipleri tarafından paylaşılması. - Hatch Cover – Ambar Kapağı:
Gemilerde yük bölmelerinin üstünü kapatan yapı.
7. Özel Yük Taşımacılığı ve Dökme Yük Terimleri
- Bulk Cargo – Dökme Yük:
Konteyner yerine direkt gemi ambarlarına yüklenen tahıl, kömür, çimento gibi ürünler. - Ro-Ro (Roll-on Roll-off) – Araç Taşımacılığı:
Kamyon, otobüs, otomobil gibi araçların gemiyle taşınması. - Lo-Lo (Lift-on Lift-off) – Vinç ile Yükleme ve Boşaltma:
Yüklerin vinçle gemiye yüklenmesi ve boşaltılması yöntemi.
CargoPlan ile Deniz Taşımacılığı Çözümleri
CargoPlan, deniz taşımacılığı alanında konteyner taşımacılığı, parsiyel yükleme, gümrükleme ve sigorta hizmetleri ile işletmelere güvenilir ve ekonomik lojistik çözümleri sunmaktadır.
- FCL ve LCL Taşımacılık: Tam ve parsiyel konteyner taşımacılığı hizmetleri.
- Gümrükleme Hizmetleri: Evrak yönetimi ve gümrük süreçlerinin hızlandırılması.
- Kapıdan Kapıya Deniz Taşımacılığı: Kargonuzun en uygun maliyetle varış noktasına ulaştırılması.
- Anlık Takip Sistemi: Gönderilerinizin her aşamasını online olarak izleyebilirsiniz.
Unutmayın, deniz taşımacılığında kullanılan terimlerin bilinmesi, lojistik süreçlerinizi optimize etmenize yardımcı olur. CargoPlan olarak en uygun deniz taşımacılığı çözümleri için bizimle iletişime geçebilirsiniz!